Aflevering 10: Tactiek 2/2

Hoe meer je je mentaal voorbereidt, hoe meer ‘klaar’ je bent voor de wedstrijd. Door te visualiseren wat er allemaal zou kunnen gebeuren geraak je een beetje in de flow van de wedstrijd, je begint heel alert aan de koers en als de zaken zich ook ontwikkelen zoals je je had ingebeeld geeft het een extra boost aan je vertrouwen. Hoe meer ‘scenario’s’ je hebt voorbereid, hoe groter de kans dat je met een gevoel van controle, focus en zelfvertrouwen rondrijdt.

Door de juiste tactische voorbereiding kan je heel veel energie creeëren bij jezelf of in de ploeg waardoor je echt op scherp staat, denk maar aan het fameuze verhaal van Kabouter Eddy.

Door dus aan ‘scenario play’ te doen, door te bestuderen hoe bepaalde situaties eerder gingen, wat daarin de patronen zijn, wat wel/niet werkt en hoe succesvolle resultaten tot stand komen, leer je telkens weer kleine inzichten. Elke toekomstige situatie zal uiteraard anders zijn, maar met een bibliotheek in je hoofd vind je mogelijks een passende referentie die je dan kan toepassen en naar je hand zetten in je eigen situatie. Het zorgt dus voor de zogenaamde mentale readiness. Door je hersenspieren steeds beter te trainen creëer je ‘muscle memory’ – een soort instant reacties waarover je lichaam reeds in standby staat. 

Tactische voorbereiding is dus essentieel, maar net voor de wedstrijd is het ook weer een kunst om al die voorbereiding weer los te laten en jezelf sereen klaar te maken, je zo goed mogelijk te ontspannen en helemaal niet meer nadenken. Even je hoofd helemaal leeg maken. Tijdens de koers evolueren de zaken dan vaak zo snel waardoor je soms ‘zonder nadenken’ gaat reageren. Maar vergis je niet, wat zonder nadenken lijkt te gebeuren is net vaak precies het resultaat van die mentale voorbereiding, het is het resultaat van integratie van iets wat je bewust hebt geleerd wat nu verworden is tot een onbewust, automatisch gedrag.

Stel, je bespreekt het tactisch plan voor een wedstrijd.  

• Neem eerst een stap terug en overschouw het hele plaatje: Welke wedstrijd is dit? Wat betekent deze wedstrijd? Waarom is ze belangrijk? Wat is er typisch aan deze wedstrijd? Hoe verloopt juist dat parcours? Probeer dat algemene plaatje te overschouwen, bekijk het nog eens rustig – Bekijken – Rustig. Probeer alles wat bijzonder en speciaal is op te lijsten en te identificeren. 

• Denk dan na over waarom je deze wedstrijd rijdt. Uiteraard om een zo goed mogelijk resultaat te boeken, mee te zijn, liefst te winnen. Probeer daar wat meer nuance in te brengen – wat zou een goed resultaat betekenen in functie van je doelen? Rij je voor jezelf of voor de ploeg vandaag? Hoe ga je de koers in, met welke ingesteldheid? Is er goed over gesproken binnen het team en weet iedereen wat zijn of haar rol is, waarom hij of zij daar is?
• Denk dan na over je tegenstanders en beeld je in hoe zij naar die wedstrijd kijken, wat hun belangen zijn en hoe zij jou zouden kunnen aanvallen. Dit is geen lichtzinnige oefening, het heeft echt nut om die oefening heel grondig te doen, probeer hun tactisch plan zoveel mogelijk uit te denken vanuit hun situatie. Zo kom je tot heel nuttige inzichten die je dan weer kan gebruiken in je eigen tactische voorbereiding. 
• Probeer vervolgens de diverse scenario’s in kaart te brengen hoe de koers zou kunnen verlopen, en welk voor jou of jouw ploeg de best mogelijke scenario’s zouden kunnen zijn. Uiteraard weet je niet op voorhand hoe iets zal verlopen en uiteraard zijn er eindeloos veel scenario’s en lijkt dit daarom een beetje zinloos. Niets is echter minder waar. Hoe meer scenario’s je in kaart bent, hoe minder verrassingen er zullen zijn en hoe meer je eventueel een bepaalde situatie kunt ondergaan of naar je hand kan zetten. 
• Doe na de wedstrijd steeds een ‘learning lookback’. Ga na hoe de zaken verlopen zijn, wat je wel of niet gedaan hebt en wat je tegenstanders gedaan hebben, waarom, en welk nut al die zaken wel of niet hebben gehad. Analyseer hoe de ploeg gereden heeft, of het plan gevolgd is, en waarom er eventueel van afgeweken is. Probeer enkele nuttige inzichten op te doen die je helpen om de volgende keer nog slimmer in koers te zijn.

Zoals je merkt, er zijn heel wat zaken die je kan doen op tactisch vlak. Wat telt is dat je ermee bezig bent, de geest verplaatst naar wat er zal komen, rondwaart in die situaties en kijkt, zo helder mogelijk, en denkt, zo scherp mogelijk. Tactiek is een zeer belangrijk wapen voor diegenen die het goed beheersen.