Aflevering 3: Groeien
Hoe simpel en evident groeien ook klinkt, het groeiproces is niet altijd een proces dat vanzelf gaat. Gelukkig helpt de natuur een handje: met de leeftijd word je vanzelf groter en sterker en komt er ervaring bij waardoor je beter leert omgaan met diverse uitdagingen.
Maar groeien heeft ook heel veel met je eigen kijk en houding te maken. Het vertrekt vanuit een drang, een gretigheid om beter te worden, om nieuwe vaardigheden aan te leren. Om te groeien is moed nodig. Je kan pas groeien als je stopt met uitvluchten zoeken waarom iets niet lukt. Het vergt blijven proberen, ook al gaat het zoveel keer fout. Het brengt onzekerheid met zich mee. Om iets nieuws te leren moet je vaak door een eenzame woestijn, waarbij je je eigen schroom wat moet overwinnen door toe te geven dat het beter kan of moet.
Maar het gezegde is duidelijk: ‘Stilstaan is achteruitgaan’. Als jij niet investeert in beter worden word je zeker voorbijgestoken door anderen die het wel doen. Dus: ‘Reculer pour mieux sauter’!
Groeien start dus bij het durven verlaten van je comfortzone. Je comfortzone, dat is het domein waar je je goed voelt, waar je alles goed kent en waarbinnen je veel goede resultaten haalt en ook geprezen wordt. Een comfortzone is dus, zoals het woord het zegt, zeer comfortabel, zeer plezant. Maar niks is gevaarlijker voor een atleet dan dat. Als je je installeert in je comfortzone dan kies je voor steeds hetzelfde kunstje doen. Misschien is dat ‘kunstje’ super en geeft het super resultaten, maar je kiest dan wel voor een eenzijdig traject waarbij je niet ingaat op alles wat je meer zou kunnen doen.
Veel mensen leven alleen maar in hun comfortzone, en vinden daar rust en structuur in. Ze houden van steeds hetzelfde en vinden het fijn dat ze weten wat morgen brengt. Maar binnen je comfortzone kan je niet groeien. Om te groeien moet je door een aantal mogelijks oncomfortabele fasen.
Eens je besluit om uit je comfortzone te treden kom je eerst in de angstzone. Dit is de zone waarin je plots iets nieuws voor je neus krijgt en iets dus ook mogelijks nog niet (goed) kan. Je zoekt naar houvast en hebt er per definitie geen. Je bent nu heel beinvloedbaar, in je zucht naar beheersing klamp je je vast aan de eerste de beste tips. Je bent nu ook erg kwetsbaar, je zelfbeeld is laag en je voelt je wat verloren. Het liefst van al keer je terug naar je comfortzone, de excuses daartoe kan je zo bedenken!
In deze fase kan het helpen terug te vallen op de eerdere thema’s waarover we het hadden: weten waarom je dit doet en denken aan je doelen. Door die terug voor de geest te halen kan je jezelf coachen om rustig te worden en vooral: om door te zetten. Misschien kan de volgende uitspraak je wat helpen: ‘Everything You Want Is On The Other Side Of Fear’.
Als je je initiële angst kan overwinnen kom je in de leerzone. In deze fase ga je stap voor stap nieuwe dingen leren, allemaal puzzelstukjes die onderdeel zijn van de algemene nieuwe vaardigheid waar je op uit bent. Stel, je wil een taal leren: dan moet je je concentreren op woordenschat, zinsbouw, grammatica, schrijven, dialogen, enz... Dat is zo bij alles wat je wil leren: het heeft meerdere facetten die je allemaal onder de knie moet krijgen en het ene zal wat makkelijker gaan dan het andere.
Voor de meesten is leren niet enkel lastig en frustrerend, maar ook heel fijn! Het is zalig om plots te merken dat het lukt, dat je dat ene ding dat je maar niet kon beheersen toch beheerst. Dat is echt zo’n ‘Yes!’ moment: je bent fier en blij dat je het kan, dat je eindelijk over die lat gesprongen bent. Het toffe is dat je nu eigenlijk je comfortzone vergroot hebt en je dus je mogelijkheden en kwaliteiten vergroot hebt. Meestal leidt zo’n kleine succesje tot nog meer proberen leren en de lat weer wat hoger leggen, waardoor je leergierigheid wordt aangewakkerd.
Eens je in dit continue leren zit dan heb je echt de groeizone bereikt. Je bent van berustend en reactief geëvolueerd naar proactief en passioneel. Dat proces gaat bij kinderen spontaan en zonder nadenken. Maar als we ouder worden moet je echt bewust kiezen om nieuwe dingen te proberen, te durven falen en steeds bewust bezig zijn met beter worden.
Het bovenstaande klinkt mogelijks redelijk vanzelfsprekend, maar we weten uit onderzoek dat 98% van de mensen liefst in zijn of haar comfortzone blijft zitten: ze doen het liefst mee met de anderen, zijn al blij om erbij te zijn en, in wielertermen uitgedrukt, vullen het peleton. Er zijn met andere woorden slechts weinig mensen met de 2% mindset: Mensen met levendige dromen, mensen die durven, mensen die nieuwe dingen willen proberen en er volledig voor willen gaan. Mensen voor wie het net gaat om die continue groei en het betreden van nieuwe paden in plaats van het herhalen van gekende succesjes.
Die zucht naar permanente uitdagingen en groei is hét kenmerk van echte kampioenen; ‘They don’t back down’. Ze kijken de uitdaging recht aan, rechten daarbij nog eens de rug, en laten niet af tot ze door de hele groeicirkel zijn gewalst, keer op keer. Het overstijgen van uitdagingen is wat hen typeert, het durven en willen proberen zit in de kern van hun DNA. Of zoals Pipi Langkous het zo mooi en overtuigend zei: ‘Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik het wel kan’.